مقاله «ابرهای تهی: فقر ساختار و محتوا در کتاب‌های روش تحقیق»

سال‌ها است که با کتاب‌های روش تحقیق به زبان‌های فارسی، عربی، و انگلیسی سر و کله می‌زنم. سال گذشته دست به تحقیقی زدم با عنوان «جایگاه اخلاق پژوهش در کتاب‌های روش تحقیق به زبان فارسی» که در فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی (شماره 69) منتشر شد. در ادامه کار، دیدم بد نیست کتاب‌های روش تحقیق به زبان فارسی از منظری کلی‌تر بررسی و مسائل ساختاری و محتوایی آن‌ها نیز ارزیابی شود. مقاله حاضر حاصل این بررسی است که در آخرین شماره آینه پژوهش به تازگی منتشر شده است.

دریافت مقاله ابرهای تهی: فقر ساختار و محتوا در کتاب‌های روش تحقیق

تخم لق کریستف کلمب و اثر آن در ترجمه

 

یکی از اشتباهات «نابخشودنی!» کلمب آن بود که قاره آمریکا را همان هند پنداشت و مردمش را هندی یا Indian نامید. تخم لقی که کلمب در دهان دیگران شکست هنوز اثرش در برخی ترجمه‌های ما دیده می‌شود و مترجمان گاه ایندین (Indian) را که باید سرخپوست و ترجیحاً بومی آمریکا ترجمه کرد، به هندی ترجمه می‌کنند. یکی از نمونه‌های این خطا را در ترجمه داستان فلسفی-زیست‌محیطی «اکوسیسترز» می‌توان دید. 

«عمل اخلاقی نفرت‌انگیز» چیست: نکته در ترجمه قید به صفت

«عمل اخلاقی نفرت‌انگیز» چیست: در باب ترجمه قید به صفت

سید حسن اسلامی

زبان علمی انگلیسی سرشار از قیدها و صفت‌های پیاپی است که گاه ترجمه دقیق و گویای متن را دشوار می‌سازد و ما را به یاد آن ضرب المثل معروف می‌اندازد که ترجمه مانند زن است: یا زیبا است یا وفادار.

حمام عمومی در آمریکا: واژه‌ای ساده با معنایی تازه

حمام عمومی در آمریکا: واژه ای ساده با معنایی تازه

 دکتر سید حسن اسلامی

 

پست «اکام ریز کیست: نکته‌ای درباب ترجمه اصطلاحات» نسبتاً مورد استقبال قرار گرفت و به کام کسانی شیرین آمد. در واقع به دلیل سرشت کارم، از این نمونه‌ها فراوان دارم و سعی می‌کنم به تدریج برخی از آن‌ها را که در عین جدی بودن، کمی خوشمزه هم هستند، نقل کنم.

در ترجمه کتاب روش‌های تحقیق کیفی در علوم اجتماعی،[1] هنگام اشاره به گزارش تحقیق لود هامفریز[2] درباره همجنس‌گرایان، چنین آمده است:

مقاله «پیشه سقراطی»

گاه نویسندگان منتقدان را به «خرمگس» تشبیه کرده و بر آنان تاخته‌اند که به جای آفرینشگری و خلق آثار، «خرمگس‌وار» مزاحم دیگران می‌شوند. نکته قابل توجه آن است که سقراط این لقب را بر خود گذاشته بود و از خویشتن به نام «خرمگس» یاد می‌کرد.

اکام ریز کیست؟ نکته ای درباب ترجمه اصطلاحات

با آن که مدتها است پشت دست خود را داغ کرده‌ام که جز متون اصلی و ترجمه‌های کاملاً جدی را نخوانم، هنوز گاه به دلایلی مانند جذابیت عنوان‌ها، دسترسی نداشتن به اصل منابع، کنجکاوی یا تنبلی و یا آمیزه‌ای از همه آن‌ها ترجمه‌ای را به دست می‌گیرم و آن را می‌خوانم یا ورقی می‌زنم. نتیجه نیز معمولاً همان است که انتظار دارم.

فقه تطبیقی بومیان آمریکا! ناخنکی به یک ترجمه

کتاب نحوه نگارش و تهیه کتاب درسی دانشگاهی،[1] همان طور که از نامش پیدا است، درباره قالب و ساختار کتاب‌هایی است که سرشت درسی دارند و قرار است برای آموزش به کار گرفته شوند.