یکی از اشتباهات «نابخشودنی!» کلمب آن بود که قاره آمریکا را همان هند پنداشت و مردمش را هندی یا Indian نامید. تخم لقی که کلمب در دهان دیگران شکست هنوز اثرش در برخی ترجمه‌های ما دیده می‌شود و مترجمان گاه ایندین (Indian) را که باید سرخپوست و ترجیحاً بومی آمریکا ترجمه کرد، به هندی ترجمه می‌کنند. یکی از نمونه‌های این خطا را در ترجمه داستان فلسفی-زیست‌محیطی «اکوسیسترز» می‌توان دید.
آدرس سابق «دغدغه های اخلاق و دین» / سید حسن اسلامی
آدرس جدید: HassanEslami.ir
ظاهراً آقای میثم غلامی سخت به پروژه کودکان انگلی و
شناسایی آن‌ها علاقه‌مند شده است. این هم آخرین یافته پژوهشی ایشان در این زمینه
با عنوان «روند انگلی کردن فرزندان این مرز و بوم» که آن را برایم فرستاده است.
(عکاس: میثم غلامی)
(عکاس: میثم غلامی)
برای تصویر بزرگتر روی عکس کلیک کنید
(عکس از: میثم غلامی)
برای دیدن عکس در اندازه واقعی روی آن کلیک کنید.
هنوز یک روز از بارگذاری پست کودکان سنگ نورد نگذشته بود که آقای میثم غلامی لطف کرد و در جهت شناسایی بچه‌های انگلی کشورمان، عکس پسر یکی از دوستانش را که در اتاق در حال صعود از لوله گاز است، برایم ارسال کرد.
این شاهکار را به نام خودش در این جا می‌گذارم و فقط یک نکته را اضافه می‌کنم. یافتن بچه‌هایی مانند این آقا پسر کار دشواری نیست.
آقا میثم عزیز، اگر راست می‌گویی یک بچه غیر انگلی را نشان بده. ظاهراً همه انگل درون دارند، اما برخی «پرده می‌پوشند» حال آن که دیگران «بر آفتاب انداختند».
(عکس از: سید حسن اسلامی)
برای تصویر بزرگتر روی عکس کلیک کنید
اول کمی ادای فولکلورشناسان را درآورم و بعد بروم سراغ نکته اصلی. بچه که بودیم، این ترانه محلی را شنیده بودیم و این جوری می‌خواندیم:
یه گلی گوشه «کمر»، گوشه کمر، تازه شکفته
نه دستم بِش میرسه، نه خوش میفته
بیایید این لطیفه قدیمی و بی‌مزه را با هم مرور کنیم. پسربچه‌ای از درخت بالا رفته بود که از آن جا پرت شد و پایش شکست. پدرش او را نزد پزشک برد و او هم برایش نسخه شربت دفع انگل نوشت. پدر معترضانه پرسید: پسرم پایش شکسته است و تو داروی انگل تجویز می‌کنی؟ پزشک پاسخ داد: اگر او کرم نداشت، بالای درخت نمی‌رفت.
تابستان امسال، به دعوت پروفسور کلاوس فون اشتوش، رئیس مرکز الهیات تطبیقی و استاد دانشگاه پادربورن، به دانشگاه پادربورن (آلمان) رفتم تا در برنامه ترم تابستانی دو کلاس و یک کارگاه برگزار کنم. یکی از این کلاس‌ها به صورت مشترک و دواستاده (co-teaching) با تدریس فون اشتوش و من برگزار شد با نام الهیات دوستی و عشق.
«الاهیات الاهی و الاهیات بشری»: نقدی روش‌شناختی
سیدحسن اسلامی
مکتب تفکیک با تأکید بر جداسازی میان سه راه معرفتی ــ وحی، عقل، و کشف ــ خود را به جامعة شیعی معرفی کرد و مدعی ناسازگاری دین با فلسفه و عرفان شد. مدافعان فلسفة اسلامی این دیدگاه را نقد کردند و از همسویی دین و فلسفه و عرفان در منظومة شیعی سخن گفتند. کتاب الاهیات الاهی و الاهیات بشری به‌عنوان دفاعی قاطع از این مکتب به‌تازگی منتشر شده است و در آن اظهاراتی از فلاسفه و دیگر متفکران شیعی به سود مکتب و تفکیک و بر ضد فلسفه نقل شده است.
من در مقالة حاضر به تحلیل و نقد روش‌شناختی کتاب حاضر پرداخته و کوشیده‌ام مقدمات آن را بی‌اعتبار کنم و نشان دهم این مکتب در اثبات مدعای خود تا کنون ناکام مانده است. در این مقاله، نخست مدعیات اصلی کتاب الهیات الهی را صورت‌بندی کرده و در شکل یک استدلال آورده‌ام که بر دو مقدمه استوار است: نخست آنکه عده‌ای از فلاسفهْ فلسفه را بی‌اعتبار دانسته‌اند؛ و دوم آنکه سخن این فلاسفه درست است، پس فلسفه نادرست است.
پس از این گزارش کوشیده‌ام (1) نشان دهم مقدمة نخست کاذب است و به‌واقع سخنان آنان در متون مکتب تفکیک تحریف و ناقص نقل شده است و (2) هیچ فیلسوفی به‌اعتبار فیلسوف‌بودن نمی‌تواند فلسفه را بی‌اعتبار سازد و این رفتار خودشکن است و از نفی فلسفه‌ْ بی‌اعتباری خود فیلسوف حاصل می‌شود، نه اثبات مدعای مکتب تفکیک.
این مقاله در فصلنامه هفت آسمان، شماره 45، بهار 1389 چاپ شده است.
می‌توان مقاله را در اینجا خواند.
گفتنی است که این مقاله از سوی هشتمین جشنواره نقد کتاب در 28 آذرماه 1390 مقاله برتر در عرصه نقد فلسفی شناخته شد.
«عمل اخلاقی نفرت‌انگیز» چیست: در باب ترجمه قید به صفت
سید حسن اسلامی
زبان علمی انگلیسی سرشار از قیدها و صفت‌های پیاپی است که گاه ترجمه دقیق و گویای متن را دشوار می‌سازد و ما را به یاد آن ضرب المثل معروف می‌اندازد که ترجمه مانند زن است: یا زیبا است یا وفادار.
راهنمای نگارش مقالات آکادمیک در پژوهش‌های دینی
دکتر سید حسن اسلامی
اگر دین مسئله‌ای جدی است، تأمل و نگارش در باب آن و پژوهش در ابعاد آن نیز جدی است. کسانی گزاره نخست را می‌پذیرند، با این همه از قبول گزاره دوم، دست کم در عرصه عمل، می‌پرهیزند. در نتیجه، نگارش دینی و پژوهش‌های مرتبط با این عرصه را سرسری می‌انگارند و می‌پندارند دغدغه دینی داشتن، آنان را مجاز می‌شمارد تا هر گونه بخواهند بنویسند.
حمام عمومی در آمریکا: واژه ای ساده با معنایی تازه
دکتر سید حسن اسلامی
پست «اکام ریز کیست: نکته‌ای درباب ترجمه اصطلاحات» نسبتاً مورد استقبال قرار گرفت و به کام کسانی شیرین آمد. در واقع به دلیل سرشت کارم، از این نمونه‌ها فراوان دارم و سعی می‌کنم به تدریج برخی از آن‌ها را که در عین جدی بودن، کمی خوشمزه هم هستند، نقل کنم.